Bij houten kozijnen spelen kou- en tochtwerendheid uiteraard een belangrijke rol. We vroegen Robert van Wijngaarden van Timmerfabriek De Kievit wat hij spontaan kan vertellen hierover. Robert is namelijk druk met een kansrijke innovatie op dit gebied.Sietse Broekema van de NBvT interviewde Robert van Wijngaarden van Timmerfabriek de Kievit hierover.
‘Het eerste dat bij me opkomt, is dat luchtdichtheid – want daar hebben we het dan eigenlijk over – vaak niet een probleem van het kozijn zelf is, maar meer de aansluiting van het kozijn met het bouwkundig kader eromheen. Incidenteel heb je weleens een rubberdichting in het kozijn zelf dat niet goed functioneert, maar veel vaker heeft het te maken met het plaatsen van het complete bouwelement dus. De lucht komt langs de kozijnen de ruimte binnen, en de focus zou meer op het bouwkundig kader moeten liggen. De juiste keuze voor beglazing speelt ook een belangrijke rol.’ Bovendien worden in verband met de telkens hogere energieprestatie eisen woningen en overige gebouwen steeds luchtdichter ontworpen. Dit stelt voortdurend hogere eisen aan onze kozijnen, maar ook aan de afdichting rondom onze kozijnen. Er gaat op de bouw veel tijd zitten in het luchtdicht maken van de aansluiting tussen het kozijn en het bouwkundig kader, waarom zouden we dat niet met een dichting doen?
De opdracht voor het prestigieuze nieuwbouwproject 129 appartementen ‘Handelskade Waalfront’ te Nijmegen was voor ons de concrete aanleiding om met dit idee naar DEVENTER Profielen te stappen. In dit project zitten ruim 600 grote puien inclusief stolpdraaikiepdeuren van 2.40 meter hoog gemonteerd in 17 bouwlagen en gesitueerd pal aan de Waal. Door de bouwmethode was er een zeer korte montagetijd voor onze concept III kozijnen beschikbaar. De extra uitdagingen waren de geluidwerende eisen, en de eis van één van de opdrachtgevers om na oplevering een wind- en waterdichtheidstest op het werk te doen.
Ondanks dat je zou kunnen zeggen dat het dus niet volledig het ‘pakkie an’ van een timmerfabrikant is, heeft het jou niet weerhouden om op dit vlak te innoveren? ‘Je wilt gewoon een goed eindresultaat opleveren voor bewoners en als je dat samen met andere partijen kunt bereiken, dan moet je dat doen vind ik. Zo is bij deze ontwikkeling onze samenwerking met Vorm Bouw en Deventer Profielen trouwens ook ontstaan. Ik had het idee een jaar of vier geleden al, maar toen waren de marktomstandigheden er nog niet naar. Samen hebben we uiteindelijk in slechts 2,5 maand tijd deze innovatie ontwikkeld.’
Hoe is dat zo gekomen dan? ‘De afgelopen jaren lag de focus bij timmerfabrikanten vooral op het goed verankeren van het houten kozijn. Over lucht en tocht werd nog niet echt goed nagedacht. Een beetje pur of kit, een bandje hier of daar, dat was ‘de oplossing’.
Infrarood beelden toonden feilloos aan waar lekkages ontstaan. Je ziet door de verschillen in kleur bijvoorbeeld heel goed dat daar waar rondom de kozijnen verankeringen zitten – van de aannemer tijdens de bouw -, dat daar later ook de lekkages gevonden worden. Daar worden we ons dankzij dit soort beelden samen steeds beter van bewust in de bouw.
Vanuit bouwbesluitachtige circulaires is wel aangegeven dat het bouwkundig kader afgeplakt moet worden, maar als timmerfabrikant kon je niet veel meer doen dan het melden op de bouw. En omdat er bij tocht altijd als eerst naar het kozijn gewezen wordt, dacht ik; ‘Daar moet toch iets op te vinden zijn?’ Toen Vorm Bouw me uitdaagde op dit vlak, zijn we ons idee van een nette, industriële manier van luchtdichting vorm gaan geven. Ik kwam uit bij rubber.’
Rubber is een droog materiaal, kun je een nieuw leven geven en het ‘besmet’ het product niet met plak- of lijmresten.
Waarom rubber? ‘Ik vergleek het met het rubber in een autodeur. Daar mag ook geen tocht of water doorheen komen en die gaat ook open en dicht en door de wasstraat. Ik vond het ook passen in de Cradle-to-Cradle gedachte. Rubber is een droog materiaal, kun je een nieuw leven geven en het ‘besmet’ het product niet met plak- of lijmresten. Heb daarover ook wel gesprekken gevoerd met ‘slopers’ die een gebouw als legosteentjes uit elkaar willen halen. Rubber past prima in die gedachte.
Daarnaast merk ik dat het afplakken op de bouw een stoorzender is als het gaat om de snelheid van bouwen. Ik zocht het dan ook niet in lijm- of plakoplossingen die een extra handeling inhouden.’
En je bent het ook maar meteen in de praktijk gaan testen?‘Uiteraard hebben we eerst zelf getest, maar al vrij snel in samenwerking met SHR ook een praktijksituatie vergeleken met wat we zelf aan prestaties hadden vastgesteld. Die uitkomsten bleken zeer hoopgevend.
Als je niet kunt delen, kun je ook niet vermenigvuldigen
Oh, dus nu ga je het patenteren ofzo? ‘Dat is sowieso lastig, maar dat is ook niet mijn doel. Als je niet kunt delen, kun je ook niet vermenigvuldigen. We hebben samen met Vorm Bouw en Deventer Profielen onze nek uitgestoken om hier een succes van te maken. Als we samen onze kennis weer delen met de markt en als innovatieve partners in de bouw transparant samenwerken, dan krijgen we vanzelf een beter bouwklimaat met z’n allen. En op de lange termijn zijn we daar allemaal bij gebaat. Dat is tenminste waar ik en wij als Timmerfabriek De Kievit het voor doen. Anderen toch ook?’